بسیاری از ما قبل از تزریق بوتاکس نمی‌دانیم که این ماده چیست و تزریق آن برای چه کسانی ضرورت دارد؟ در واقع بوتاکس نوعی نوروتوکسین با عنوان سم بوتولینوم نوع A است که از باکتری کلستریدیوم بوتولینوم استخراج می‌شود.
مشخص شده است که یکی از علل اصلی بروز علائم پیری به‌خصوص انواع چین‌و‌چروک روی صورت، انقباض و حرکت مداوم عضلات زیر پوست است. بوتاکس می‌تواند با مسدود کردن سیگنال‌های عصب به عضله، باعث شل و آرام شدن موقت این عضلات و در نتیجه کاهش خطوط صورت شود.
جالب است بدانید که در ابتدا از تزریق بوتاکس برای درمان مشکلاتی مانند هایپرهیدروزیس (تعریق بیش‌ازحد) زیر بغل، بلفارواسپاسم (انقباض غیرطبیعی عضلات چشم) و دیستونی گردن (اسپاسم مزمن گردن) استفاده می‌شد. پس از گذشت چند سال و در سال 1992، سازمان غذا و دارو آمریکا (FDA) تزریق آن را جوانسازی صورت و رفع چین‌وچروک‌های خفیف تا عمیق میان ابروها و در سال 2013 برای کاهش چین‌وچروک‌های گوشه چشم تایید کرد.
امروزه از این روش علاوه‌بر جوانسازی برای درمان مشکلات پزشکی مانند سردرد میگرنی، واژینیسموس (انقباض غیرارادی عضلات واژن)، مثانه بیش‌فعال و تنبلی چشم نیز استفاده می‌شود. در ادامه به جزئیات بیشتری از مزایا، معایب و نحوه تزریق بوتاکس اشاره خواهیم کرد.
مزایای تزریق بوتاکس
نمی‌توان انکار کرد که تزریق بوتاکس در مقایسه با روش‌های جوانسازی مانند لیفت صورت یا تزریق فیلر، کمتر تهاجمی است و ظاهر طبیعی‌تری به چهره می‌دهد. از دیگر مزایای تزریق بوتاکس می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روشی آسان، سریع و بدون درد است که معمولا در طی یک جلسه انجام می‌شود. از خطوط عمیق پیشانی گرفته تا خطوط ریز اطراف چشم، با این روش قابل رفع هستند.
- علاوه‌بر رفع چین‌وچروک‌های صورت، در پیشگیری از بروز خطوط جدید نیز موثر است.
- معمولا نتایج اولیه آن به سرعت و بعد از گذشت 72 ساعت قابل مشاهده هستند.
- نیازی به گذراندن دوره نقاهت ندارد و بعد از گذشت چند ساعت می‌توانید کارهای روزانه خود را از سر بگیرید.
- در مقایسه با سایر روش‌های زیبایی، هزینه کمتری دارد.
بهتر است بدانید که در حال حاضر بیش از 10 نوع برند بوتاکس با نام‌های بوتاکس دیسپورت، زئومین، مصپورت (مسپورت)، نورونوکس، کنیتوکس و غیره وجود دارد که از نظر فرمولاسیون، غلظت و کارایی تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. به‌همین‌دلیل، توصیه می‌کنیم برای بهره‌مندی از همه مزایای تزریق بوتاکس، قبل از تزریق در مورد نوع برند آن با پزشک خود مشورت کنید.
عوارض تزریق بوتاکس
هر روش زیبایی در کنار مزایای عالی خود ممکن است با خطرات و عوارض جانبی همراه باشد. تزریق بوتاکس نیز از این مسئله مستثنی نیست. معمولا در محل تزریق با علائمی مانند درد، ناراحتی، قرمزی، خونریزی، تورم و کبودی جزئی مواجه خواهید شد که اغلب به‌صورت خود‌به‌خود طی 48 تا 72 ساعت برطرف می‌شوند. علاوه‌بر عوارض شایع بوتاکس، در اثر تزریق در محل اشتباه، تزریق بیش‌ازحد یا تزریق مواد تقلبی و تاریخ‌گذشته ممکن است با مشکلات زیر نیز مواجه شوید:
- عفونت پوستی
- آسیب عصبی و بی‌حسی صورت
- تورم و افتادگی پلک، چشم، فک یا دهان
- دوبینی و تاری دید
- خشکی چشم
- گرفتگی صدا
- مشکل در بلع و صحبت کردن
- ضعف عمومی بدن، خستگی و کمبود انرژی
- مشکلات تنفسی
- ضعف یا اسپاسم عضلانی بدن
- از دست دادن کنترل مثانه و بی‌اختیاری ادرار
- واکنش آلرژیک
پس در انتخاب پزشک خود دقت کنید و برای تزریق بوتاکس به افراد آماتور و غیرمتخصص مراجعه نکنید.
تزریق بوتاکس برای چه کسانی مناسب است؟
اصولا برای تزریق بوتاکس باید از سلامت عمومی مناسبی برخوردار باشید. از این رو، پزشک در جلسه مشاوره موارد زیر را بررسی می‌کند و در صورت تایید آنها از تزریق ممانعت می‌کند:
- سابقه آلرژی یا حساسیت به سم بوتولینوم
- آلرژی به شیر یا محصولات لبنی
- وجود مشکلات پوستی فعال مانند تبخال و آکنه
- وجود اسکار یا جای زخم عمیق در محل تزریق
- باردار بودن یا تصمیم به بارداری (زیرا از طریق جفت احتمال انتقال سم بوتولینوم به جنین وجود دارد)
- شیردهی به نوزاد
- افتادگی بیش‌ازحد و ضخامت بالا پوست (زیرا بوتاکس با شل کردن عضلات می‌تواند زمینه افتادگی بیشتر پوست را فراهم کند)
لازم است بدانید که تزریق بوتاکس هم برای زنان و هم برای مردان امکان‌پذیر است.
بهترین سن برای تزریق بوتاکس چه سنی است؟
اغلب پزشکان توصیه می‌کنند که برای پیشگیری از بروز چین‌وچروک‌های صورت، تزریق بوتاکس از سنین 20 تا 30 سالگی آغاز شود. اگرچه با وجود عمیق شدن خطوط در سنین میانسالی، باز هم با تزریق بوتاکس امکان جوانسازی وجود دارد. به طور کلی، تزریق بوتاکس از 18 تا 65 سالگی هیچ ایرادی ندارد.
نکاتی برای کسب آمادگی قبل از تزریق بوتاکس
اصولا بوتاکس روشی کم‌تهاجمی است و نیاز به آمادگی خاصی ندارد. با این وجود، توصیه می‌کنیم برای کسب نتایج رضایت‌بخش قبل از تزریق به نکات زیر توجه کنید:
- حتما در جلسه مشاوره شرکت کنید و در مورد بیماری‌های زمینه‌ای، به‌ویژه بیماری قلبی، فشار خون بالا، سینوزیت، بیماری کلیوی و دیابت و داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت کنید.
- تحت نظر پزشک از چند روز قبل مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مانند آسپرین و وارفارین، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن، آنتی‌کولینرژیک‌ها و داروهای شل‌کننده عضلات را متوقف کنید. زیرا احتمال بروز خونریزی و کبودی را افزایش می‌دهند.
- از دو هفته قبل مصرف سیگار و نوشیدنی‌های الکلی را قطع کنید. زیرا باعث تداخل در روند بهبودی می‌شوند.
- صورت خود را بشویید و در زمان مراجعه از لوازم آرایشی و محصولات مراقبت از پوست استفاده نکنید.
نحوه صحیح تزریق بوتاکس
تزریق بوتاکس با درد زیادی همراه نیست، با این وجود پزشک ممکن است برای پیشگیری از هرگونه ناراحتی از بی‌حسی موضعی استفاده کند. معمولا برای تزریق از یک سوزن نازک استفاده می‌شود و برحسب محل ایجاد چین‌وچروک‌ها و عمق آنها از دوز متفاوتی از سم بوتولینوم استفاده می‌شود. البته در این حین ممکن است زاویه تزریق نیز تغییر کند.
کل این فرآیند ممکن است 10 تا 15 دقیقه طول بکشد و اغلب در طی یک جلسه، تزریق بر روی همه نواحی صورت انجام می‌شود. بعد از تزریق بوتاکس می‌توانید انتظار رفع خطوط بین ابروها (خطوط گلابلار)، خطوط گوشه بیرونی چشم و بالای گونه‌ها (خطوط پنجه‌کلاغی)، چین‌های افقی روی پیشانی (خطوط اخم) و خطوط اطراف لب‌ها (خطوط لبخند) را داشته باشید.
مناطق ممنوعه تزریق بوتاکس
طبق اصول پزشکی، باید از تزریق سم بوتولینوم به عضله فرونتالیس خودداری شود. عضله‌ای که ابروهای شما را بالا می‌برد و پیشانی شما را شکل می‌دهد. همچنین باید از تزریق سم بوتولینوم به ماهیچه‌هایی که به شما اجازه پلک زدن، لبخند زدن، صحبت کردن یا جویدن را می‌دهند اجتناب کرد.
در غیر این صورت، احتمال افتادگی پلک‌ها و بروز اختلالات بینایی، افتادگی لب پایین و بروز مشکلاتی برای صحبت کردن و بلع غذا وجود دارد. به‌همین‌دلیل است که تاکید می‌کنیم تزریق بوتاکس را در کلینیک‌های زیبایی حرفه‌ای انجام دهید.
مدت زمان ماندگاری اثر بوتاکس
معمولا بعد از گذشت 3 تا 4 روز می‌توانید آثار اولیه تزریق بوتاکس را مشاهده کنید. نتیجه نهایی در طی 7 تا 14 روز بعد ظهور می‌کند. اصولا میزان ماندگاری اثر بوتاکس برحسب نوع برند و نحوه تزریق، بین 3 تا 9 ماه متغیر است. بنابراین نمی‌توان انکار کرد که یک روش موقت و غیردائمی است و پس از گذشت چند ماه باید برای تزریق مجدد مراجعه کنید.
مراقبت‌های لازم بعد از تزریق بوتاکس
معمولا بعد از تزریق پزشک به شما یک سری دستورالعمل ارائه می‌دهد. زیرا توجه به نکات مراقبتی بعد از تزریق بوتاکس نه تنها در کاهش احتمال بروز عوارض موثر است بلکه به افزایش احتمال موفقیت و میزان ماندگاری اثرات این روش نیز کمک می‌کند. مواردی چون:
- بهتر است در 4 ساعت اول از خوابیدن اجتناب کنید و به حالت نشسته باشید. این کار مانع از پخش شدن سم بوتولینوم به نواحی دیگر می‌شود.
- در 24 ساعت اول از لمس کردن و مالش یا فشار دادن نواحی تزریق‌شده پرهیز کنید. آرایش کردن و استفاده از محصولات مراقبتی نیز ممنوع است.
- به مدت 48 تا 72 ساعت، مانع از تماس مستقیم پوست با نور خورشید یا گرما شدید شوید.
- تا یک هفته از سیگار کشیدن و مصرف الکل خودداری کنید.
- حداقل تا یک هفته از انجام فعالیت بدنی سنگین، ورزش حرفه‌ای و سایر خدمات زیبایی مانند فیشیال صورت، تزریق فیلر پوستی و لایه‌برداری پرهیز کنید.
سخن آخر
بنابراین، تزریق بوتاکس یک روش غیرجراحی است که کمک زیادی به بهبود علائم پیری می‌کند. مطمئنا مشورت با پزشک متخصص پوست و مو یا جراح پلاستیک می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری در این زمینه در اختیار شما بگذارد.
