با افزایش سن، کیفیت پوست شما ازجمله پوست پلکها تغییر میکند. همچنین عضلات پشتیبان ممکن است در حین کشش پوست ضعیف شوند. این مسائل باعث میشوند که چربی اضافی در بالا یا زیر چشم جمع شود و در نهایت با افتادگی پلک مواجه شوید. البته برخی از افراد در سنین جوانی بهصورت ژنتیکی با این مشکل مواجه هستند.
افتادگی پلک بهمرور میتواند باعث پف کردن زیر چشم، ایجاد کیسههایی در زیر چشم، افتادگی ابرو و حتی خشکی چشم و کاهش قدرت بینایی شود. بههمیندلیل است که پزشکان تاکید میکنند عمل بلفاروپلاستی (Blepharoplasty) یا همان جراحی پلک را به تاخیر نیاندازید. در ادامه به جزئیات بیشتری از آن اشاره خواهیم کرد.
عمل بلفاروپلاستی چیست؟
بلفاروپلاستی روشی برای کاهش افتادگی پلک بالا یا پایین است. این عمل اغلب به دلایل زیبایی انجام میشود، اما اگر افتادگی پلک باعث انسداد بینایی شود، انجام آن از نظر اصول پزشکی ضروری است. در این روش، جراح پلاستیک یا پزشک متخصص چشم سعی میکند با برداشتن پوست و چربی اضافی اطراف چشمها و تنظیم مجدد ساختار عضلات پلکها، چشمهای شما را هوشیارتر و جوانتر نشان دهد.
اصولا عمل سنگینی نیست و بهصورت سرپایی انجام میشود و پس از اتمام آن میتوانید به منزل بازگردید. محل برش و جای زخمها نیز خودبهخود طی 3 تا 4 هفته محو میشوند.
اگرچه در اغلب موارد پزشک از بیحسی موضعی استفاده میکند، اما ممکن است برخی از افراد به بیهوشی عمومی نیاز داشته باشند. پس از اطمینان از بیحس شدن، پزشک برای جراحی هرکدام از پلکها اقدام میکند.
برای عمل پلک بالا، پزشک ابتدا یک برش ظریف روی خط طبیعی پلک ایجاد میکند تا بعد از بهبودی نگرانی برای نمود جای زخم وجود نداشته باشد. سپس پوست و چربی اضافی زیر پوست را با دقت تخلیه میکند و اگر لازم باشد ماهیچههای افتاده و ضعیفشده را نیز برمیدارد. در انتها نیز بخیه میزند.
برای عمل پلک پایین، ابتدا یک برش در داخل پلک و در نزدیکی محل رویش مژهها ایجاد میشود. سپس چربی و پوست اضافی برداشته میشود. معمولا اگر برش در قسمت داخلی پلک ایجاد شود، نیازی به بخیهزدن نیست. جالب است بدانید که امکان جراحی پلک بالا و پایین بهصورت همزمان نیز وجود دارد و حدودا 1 تا 2 ساعت طول میکشد.
قابل ذکر است که اگر چشمهای شما اندازههای متفاوتی دارند یا همتراز نیستند، بلفاروپلاستی نمیتواند برای رفع این مشکلات معجزه کند. سیاهی زیر چشم و چروکهای پنجهکلاغی اطرف چشم نیز با این عمل قابل رفع نیستند. بههمیندلیل، معمولا همراه با سایر روشهای زیبایی مانند بوتاکس، تزریق فیلر، لایهبرداری با لیزر و لیفت ابرو انجام میشود.
خطرات و عوارض عمل بلفاروپلاستی چیست؟
اگرچه پزشکان و جراحان این روش را بیخطر میدانند، اما ممکن است در برخی از بیماران با خطرات و عوارضی همراه باشد. خوشبختانه اکثر افراد از نتایج این روش رضایت کامل دارند و بهندرت با عوارض شدید مواجه میشوند. به طور کلی، ممکن است در ساعات و روزهای بعد از جراحی متوجه بروز علائم و مشکلات زیر شوید:
- درد و ناراحتی
- تورم و کبودی
- آبریزش چشم
- خشکی چشم
- افزایش حساسیت چشم به نور
این علائم معمولا خفیف هستند و بهصورت خودبهخود طی چند روز برطرف میشوند. از سایر خطرات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- واکنش آلرژیک به ماده بیحسی یا بیهوشی (با علائمی مانند خارش و قرمزی شدید در اطراف چشمها، چشمدرد شدید، بثورات پوستی، تنگی نفس، درد قفسه سینه و ضربان قلب نامنظم)
- خونریزی شدید
- عفونت
- لخته شدن خون
- تغییر رنگ غیرطبیعی پوست پلک
- ماندن اسکار یا جای زخم و ایجاد چینخوردگی غیرطبیعی بر روی پوست پلک
مهم است که در اسرع وقت با پزشک یا جراح خود در مورد این خطرات صحبت کنید و در صورت امکان برای درمان آنها اقدام کنید. از عوارض شدید عمل بلفاروپلاستی که بهندرت رخ میدهند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکل در عملکرد پلکها برای باز یا بسته کردن چشمها
- تاری دید موقت در اثر ناتوانی در بستن کامل چشمها
- آسیب به اعصاب و ماهیچههای نزدیک چشم
- بروز زخمهای غیرمنتظره روی پلکها
- ازدستدادن قدرت بینایی و کوری
تجربه نشان داده است که مراجعه به یک پزشک یا جراح باتجربه و حرفهای، احتمال بروز این عوارض را به حداقل میرساند. پس در انتخاب کلینیک مورد نظر خود دقت کنید.
چطور میتوان از بروز خطرات و عوارض بلفاروپلاستی پیشگیری کرد؟
شما باید قبل از انجام بلفاروپلاستی، معاینه چشم انجام دهید تا میزان بینایی خود را آزمایش کرده و از نظر سایر بیماریهای چشمی غربالگری شوید. در واقع، پزشک باید تایید کند که شما از سلامت عمومی خوبی برخوردار هستید و درگیر مشکلات زیر نیستند:
- بیماریهای چشمی مانند خشکی چشم، جداشدگی شبکیه چشم (پارگی شبکیه)، گلوکوم (آبسیاه) و غیره
- بیماریهای انعقادی مانند هموفیلی
- بیماریهای غده تیروئید مانند کمکاری یا پرکاری تیروئید و بیماری گریوز
- دیابت نوع 1 یا 2
- بیماریهای قلبی و عروقی، اختلالات گردش خون و فشار خون بالا
زیرا عدم توجه به این مسئله، احتمال بروز خطرات و عوارض بلفاروپلاستی را چندین برابر میکند. برای پیشگیری از خطرات احتمالی، لازم است به دستورالعملهای ارائهشده توسط پزشک برای مراقبتهای قبل و بعد از عمل نیز توجه کنید. در ادامه به نکاتی در این زمینه اشاره خواهیم کرد.
مراقبتهای لازم قبل از انجام عمل بلفاروپلاستی
مهم است که در زمان مشاوره با پزشک، علاوهبر بیماریهای زمینهای در مورد داروهای مصرفی خود نیز صحبت کنید. زیرا برای جلوگیری از خونریزی و کبودی بیشازحد، از یک هفته قبل اجازه مصرف داروهای ضدانعقاد مانند وارفارین و آسپرین و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن را ندارید. مصرف سیگار و نوشیدنیهای حاوی الکل نیز از دو هفته قبل از جراحی ممنوع است. زیرا باعث تداخل در روند بهبودی محل زخم میشوند.
در روز مراجعه به کلینیک دوش بگیرید و از هیچگونه لوازم آرایشی یا محصولات مراقبت از پوست استفاده نکنید. بهتر است یک نفر شما را همراهی کند و برای اولین شب پس از بازگشت به خانه در کنار شما بماند. معمولا بعد از گذشت 2 تا 3 روز و کاهش تورم میتوانید به سرکار یا دانشگاه بازگردید.
مراقبتهای لازم بعد از انجام عمل بلفاروپلاستی
احتمالا روی چشمان شما گاز استریل قرار داده میشود. میتوانید آن را بردارید و طبق دستورالعمل پزشک محل برش را ضدعفونی کنید.
بهمنظور بهبود سریعتر درد، قرمزی، تورم و کبودی، داروهای ضددرد و ضدالتهاب تجویزشده توسط پزشک و قرار دادن کمپرس یخ را فراموش نکنید. برای حداقل دو هفته، از پوست ظریف پلکها در برابر تابش مستقیم نور خورشید و وزش باد محافظت کنید. میتوانید از یک عینک آفتابی تیره استفاده کنید.
استفاده از قطرهها یا پمادهای چشمی تجویزشده توسط پزشک، مانع از بروز خشکی چشم و مشکلاتی مانند عفونت میشود. پس آنها را به طور کامل مصرف کنید. هنگام استراحت کردن، به کمک چند عدد بالش سر خود را بالاتر از سینه قرار دهید تا با کنترل خونرسانی تورم پلکها زودتر کاهش پیدا کند.
برای حدود دو هفته از مالیدن چشمها یا استفاده از لنزهای تماسی پرهیز کنید. به مدت یک هفته از انجام هر نوع فعالیت بدنی شدید (مانند ورزش حرفهای، شنا کردن و دویدن) و بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید. استراحت کافی بعد از بلفاروپلاستی اهمیت زیادی دارد.
اگر از بخیههای جذبی استفاده نشده باشد، لازم است بعد از گذشت یک هفته برای کشیدن بخیهها به پزشک خود مراجعه کنید. اگر در دوران نقاهت عوارضی جانبی طی چند روز برطرف نشدند، فورا با پزشک خود تماس بگیرید.
مطمئنا توجه به همه نکات مراقبتی ذکرشده، در افزایش احتمال موفقیت بلفاروپلاستی و کاهش خطرات و عوارض جانبی آن موثر است.
